Forest Shuffle is een spel dat zich overduidelijk richt op de natuurliefhebbers onder ons. Kijk maar eens naar dat fraai getekende bostafereeltje op de voorkant van de speldoos: het zonlicht valt op welhaast mystieke wijze door het bladerdak heen en het parmantige vosje in het midden eist onmiddellijk alle aandacht op. Daar kan een beetje boomknuffelaar en dierenvriend toch alleen maar blij van worden?
Maar is Forest Shuffle ook een interessant spel voor mensen die, als ze heel eerlijk zijn, maar nauwelijks een berk van een beuk kunnen onderscheiden? Wel, dat hangt er maar helemaal van af of je het leuk vindt om krachtige en complexe kaartencombinaties uit te dokteren. Of in dit geval beter gezegd: uit te vogelen.
Voordat we iets dieper het bos induiken, wil ik nog even kort stilstaan bij de naam van het spel. Uitgever Asmodee heeft ervoor gekozen om de Engelse titel voor de Nederlandse versie van het spel onvertaald te laten. In het Frans heet het bijvoorbeeld Forêt Mixte en in het Duits is het Mischwald. Uit die benamingen valt al vrij snel af te leiden dat er iets met een ‘bos’ op het spelmenu staat en dat er blijkbaar een proces van ‘mixen’ of ‘mengen’ zal plaatsvinden. Het Engelse woord ‘shuffle‘ draagt die laatstgenoemde betekenissen ook zeker in zich, maar een beetje creatieve geest had in onze moerstaal toch ook wel een aardige variant kunnen verzinnen? MengWoud, bijvoorbeeld? Of SchudBos?
Toegegeven: die laatstgenoemde titelsuggestie verdient bepaald geen schoonheidsprijs. SchudBos … daarmee trek je potentiële spelkopers echt niet over de streep. Maar nu het woord ‘schudden’ toch gevallen is, dient het volgende vraagstuk zich ook meteen aan: wat dient er in Forest Shuffle eigenlijk precies geshuffeld, geschuifeld of geschud te worden?
Ja, duh … de speelkaarten natuurlijk, zul je misschien zeggen. En daar heb je dan volledig gelijk in. Of … is het wellicht tóch het bos zelf dat door elkaar gesmeten en iedere keer opnieuw gecombineerd wordt tot een geheel gerenoveerd ecosysteem?
Want dat is precies waar we met onze medespelers vol enthousiasme mee aan de slag gaan: het creëren van onze hoogsteigen biotoop. We doen in Forest Shuffle letterlijk en figuurlijk aan BosBouw en planten dus een breed scala aan bomen, waardoor allerlei bosdieren, insecten, planten, bloemen en zwammen aangetrokken worden en zich knus tussen de schaduwrijke bladeren, takken en wortels gaan nestelen.
De spelhandelingen zijn op zich eenvoudig. Tijdens je beurt:
- trek je óf twee kaarten van de trekstapel en/of uit het marktaanbod dat zich op een centraal liggend langwerpig speelbord bevindt (de zogeheten Open Plek);
- óf je speelt een kaart vanuit je hand en plaatst een nieuw stukje flora of fauna in je almaar groeiende bosperceel.
Zo’n gespeelde kaart kost soms niks, maar vaker dan je lief is moet je ervoor betalen met één of zelfs twee andere handkaarten. Hoe duurder een kaart, hoe groter de mogelijkheid om er bonussen mee te scoren. Want dat, beste bordspelliefhebbers, is waar het, ondanks het mooie natuursausje waar alles mee overgoten is, in Forest Shuffle allemaal écht om gaat: scoren, scoren en nog eens scoren.
Om daadwerkelijk tot ongekende puntenhoogten te kunnen stijgen, zul je het bos en z’n bewoners op je duimpje moeten leren kennen. Je zult tot in de finesses in de vingers moeten zien te krijgen welke combinaties van kaarten het gewenste effect, maar vooral ook: de beoogde eindbonus, opleveren. Is het profitabel om een kleurige collectie van vlinders te verzamelen, of kun je beter een menagerie van vleermuizen aanleggen? Ga je voor zoveel mogelijk bomenvariatie, of concentreer je je veeleer op het vermeerderen van één specifieke soort?
Hele hordes spellenspelers zullen ongetwijfeld blij worden van dit soort setcollectie met multifunctionele kaarten die effecten bij elkaar uitlokken en aan het eind van het spel, nadat de derde ‘De-Winter-Komt-Eraan’-kaart is getrokken, een spectaculaire explosie van overwinningspunten (in de vorm van eikeltjes) tot gevolg hebben. Andere, minder in dit soort spelmechanieken bedreven spelers zullen in eerste instantie overweldigd worden door de veelheid aan strategische en tactische mogelijkheden die Forest Shuffle biedt. En in tweede instantie ook. Dit is geenszins een gezellig ‘Leg-Je-Eigen-Stukkie-Bos-Aan’-spelletje. Nee, het ontpopt zich in een mum van tijd tot een genadeloos Kennersspel, waarbij schaamteloze puntenvergaring voorop staat en degenen die precies weten wat alle kaarten doen er te allen tijde met de winst vandoor zullen gaan.
“Maar dat is toch bij heel veel spellen het geval?” zul je nu misschien denken. Jazeker: doorgewinterde schakers zullen beginners in principe altijd verslaan. En als zo’n nieuwkomer daardoor gefrustreerd wordt, tja, dan zal ’ie maar z’n best moeten doen om beter te worden. Niet dan?
Hm. Op zich valt daar inderdaad niet heel veel tegenin te brengen. Of het zou al moeten zijn dat Forest Shuffle qua vormgeving een heel andere uitstraling heeft dan het doorgaans o zo abstracte en oorlogszuchtige Spel der Koningen. De pasteltinten en de prachtige tekeningen van alles wat er in een bosrijke omgeving bloeit en groeit kunnen je de indruk geven dat je te maken hebt met een vreedzaam en idyllisch familiespelletje, waarmee je in alle harmonie een genoeglijk kwartiertje kunt doorbrengen. Niet is minder waar. Ten eerste omdat je, afhankelijk van het aantal spelers, al gauw 45 minuten tot een uur verder bent. En ten tweede omdat het een bikkelharde concurrentiestrijd is (net als in de échte natuur, zeg maar).
Zo. Hiermee heb je hopelijk een wat beter beeld gekregen van wat Forest Shuffle daadwerkelijk voor type spel is. Laat je niet voor de gek houden door het aantrekkelijke groene jasje waarin het gestoken is. Het verdient aanbeveling om dat kleine, schattige vosje op de voorkant met iets meer wantrouwen te bekijken: haar tandjes zijn scherper dan je op het eerste gezicht zou vermoeden.
Komen we daarmee ook tot de conclusie dat het niet een goed spel is?
Zeker niet. Forest Shuffle zit namelijk zeer geraffineerd in elkaar en het verbaast ons in het geheel niet dat het spel inmiddels alweer een aantal jaren hoge ogen scoort. Vakjury’s zijn lovend. Het gemiddelde cijfer op BoardGameGeek (gebaseerd op duizenden waarderingen van spelers) is hoog te noemen en ook in onze bordspelvrienden en -kennissenkring is het een populaire titel.
Er hadden qua productie echt nog wel wat zaken beter gekund, waarbij (terecht) de kwaliteit van de kaarten het vaakst genoemd wordt. Die hadden echt beter en steviger gemoeten, gezien het feit dat ze zo ontzettend vaak door je handen gaan en dat je ze onder andere kaarten moet schuiven om een fijn (maar vooral krachtig) ecosysteempje te creëren. Daar staat dan weer het bijzonder fraaie artwork tegenover. Dat blijft gewoonweg een lust om naar te kijken.
Misschien heb je tijdens het lezen van deze spelbespreking, al dan niet tussen de regels door, gemerkt dat ik weliswaar niet ronduit negatief, maar ook niet uitgesproken enthousiast ben over Forest Shuffle. De voornaamste reden daarvoor is dat het voortdurend afgejaagd zijn op een zo efficiënt mogelijke puntenvergaring nou niet meteen is wat ik zoek in een spel. Daarnaast ben ik van mening dat, zelfs met twee spelers, een potje te lang duurt (en daar komt dan ook nog iedere keer het Punten-Optel-Drama aan het eind van het bosliedje bij (en ja: ik weet dat er digitale middelen zijn om je daarbij te helpen)).
Dat alles maakt dat ik tot een eindwaardering van 7.0 van de 10 punten kom.
Vooralsnog.
Want als het allemaal dan toch zo nodig in het Engels moet, wil ik de volgende gevleugelde uitdrukking er nog wel eventjes bijslepen:
‘Maybe it will grow on me‘.